Pensionistët që mashtrojnë marrin miliona, por pak prej tyre ndëshkohen.

Shtesa e qirasë që duhet t’i ndihmojë të moshuarit për një strehim të mirë po keqpërdoret në mënyrë masive. Hetimet tregojnë se çdo vit miliona krona nga taksat përfundojnë në xhepat e mashtruesve, por vetëm pak persona marrin dënim.

“Bëhet fjalë për para publike dhe ato duhet të shkojnë tek ata që kanë të drejtë,” thotë Lisa Nordenhäll, shefe e njësisë së kontrolleve në Autoritetin e Pensioneve.

Rasti i Leilës në Malmö

Pensionistja Leila merrte shtesë qiraje, por në të vërtetë jetonte me të birin. Ajo kishte dhënë apartamentin e saj me qira në të zezë dhe e kishte regjistruar një adresë të rreme. Ndërkohë, kriminelë përdornin banesën për veprimtari kriminale.

Autoriteti i Pensioneve, që bën pagesat, mori vesh për mashtrimin vetëm pas denoncimeve. Vendimet për shtesë qiraje vlejnë pa afat dhe nuk kontrollohen, përveçse kur vijnë sinjale për mashtrim.

“Ne ndalojmë pagesat e gabuara vetëm kur ka dyshime konkrete,” thotë Nordenhäll.

Sistemi bazohet tek besimi

Nuk ka kontroll të detyrueshëm për të parë nëse pensionistët jetojnë në adresën që deklarojnë, nëse janë ende në Suedi apo gjallë. Përfituesit duhet vetë të raportojnë çdo ndryshim.

Sipas Nordenhäll, një kontroll i detyrueshëm vjetor për të gjithë do të ishte një çështje shumë komplekse.

904 kallëzime, vetëm 20 të dënuar

Në pesë vitet e fundit, Autoriteti i Pensioneve ka bërë 904 kallëzime penale për mashtrim. Por vetëm 20 persona janë dënuar. Ata kanë përfituar së bashku 2,4 milionë krona, ndërsa autoriteti ka kërkuar mbrapsht gjithsej 734 milionë krona nga pagesat e gabuara.

Shumë hetime mbyllen sepse personi ka vdekur, krimi është parashkruar ose mashtruesi është larguar nga Suedia.

Mashtrimi më i zakonshëm është largimi jashtë vendit pa njoftim. Shtesa e qirasë jepet vetëm për ata që jetojnë në Suedi, por shumë pensionistë emigrojnë në heshtje dhe vazhdojnë të marrin para.

Regjistra me gabime masive

Sipas Agjencisë Tatimore, më shumë se 200 000 persona kanë të dhëna të gabuara në regjistrat e popullsisë: adresa të rreme brenda vendit ose zhvendosje jashtë pa njoftuar.

Vetëm 50 mashtruesit më të mëdhenj kanë përvetësuar mbi 10 milionë krona në shtesa, duke fshehur të ardhura, duke pasur të ardhura të padeklaruara ose duke marrë me qira të paligjshme.

Masa të reja në horizont

Suedi po forcon luftën kundër mashtrimeve sociale. Është krijuar Agjencia e Pagesave (Utbetalningsmyndigheten) dhe po shqyrtohen kontrolle të reja, madje edhe në aeroporte.

“Ne duhet ta bëjmë më të lehtë për pensionistët që të raportojnë ndryshimet dhe të bashkëpunojmë më shumë me institucionet e tjera,” thotë Nordenhäll. “Paratë e taksapaguesve duhet të shkojnë në vendin e duhur.”

Faktet kryesore (2020–2024)

• Pagesa të gabuara: 998 milionë krona
• Shuma e kërkuar për t’u kthyer: 734 milionë krona
• Raste të raportuara në polici: 904
• Persona të dënuar: 20, për një total prej 2,4 milionë krona të përfituara

Shembuj të mashtrimeve

• U largua jashtë vendit fshehurazi: Një burrë në Eskilstuna mori 395 000 krona në pension e shtesa ndërsa jetonte në Irak. Dënimi: gjobë 5 000 kr dhe kthim me këste 400 kr në muaj.
• Pension i padeklaruar nga SHBA: Një grua në Uppland mori 264 000 krona duke përfituar njëkohësisht pension nga SHBA. Dënimi: gjobë 12 000 kr dhe dënim me kusht.
• Të ardhura nga qiraja të fshehura: Një grua në Tanum mori 99 000 krona ndërsa merrte para nga një qiramarrës. Dënimi: gjobë 5 600 kr.

Autoriteti i Pensioneve thotë se do të rrisë bashkëpunimin me agjencitë e tjera dhe do të zhvillojë shërbime online më të thjeshta, në mënyrë që pensionistët të mos kenë justifikime për të mos raportuar ndryshimet.

Burimi: https://www.hemhyra.se/nyheter/fuskande-pensionarer-blir-utan-straff-manga-har-flyttat-utomlands/