Kontrolle në të gjithë Suedinë për prindërit që marrin “vab”, mashtrimet po i kushtojnë shtetit 800 milionë krona në vit.

Prindërit që marrin leje për kujdesin e fëmijëve të sëmurë, të njohur si vab (vård av barn), do të përballen me kontrolle të reja gjatë kësaj vjeshte.

Lajmi është konfirmuar nga Försäkringskassan, Agjencia Suedeze e Sigurimeve Shoqërore, e cila paralajmëron masa të forta kundër mashtrimeve që po dëmtojnë sistemin.

Sipas agjencisë, shumë prindër abuzojnë me përfitimin duke deklaruar se kujdesen për fëmijën e sëmurë, ndërkohë që në të vërtetë vazhdojnë të punojnë.

Ky mashtrim i quajtur bidragsbrott (krim ndaj përfitimeve) i kushton taksapaguesve suedezë rreth 800 milionë krona në vit.

“Është shumë e rëndësishme që njerëzit të kenë besim tek sistemi i sigurimeve shoqërore. Prandaj, po bëjmë sërish kontrolle shtesë gjatë vjeshtës,” tha Fredrika Järnehall Box, drejtuese rajonale në Försäkringskassan.

Rezultatet e mëparshme ishin të qarta

Kontrollet e reja nuk janë hera e parë që zhvillohen.

Gjatë vjeshtës 2024 dhe pranverës 2025, agjencia kreu kontrolle të ngjashme në të gjithë vendin.

Rezultatet ishin të dukshme: numri i ditëve të raportuara gabim u ul me 39%.

Gabimet që u zbuluan ishin të vogla, por megjithatë, masat dhanë efekt.

“Jemi shumë të kënaqur me rezultatet. Shpresojmë që prindërit tani ta kuptojnë se është krim të punosh ndërkohë që merr para për vab, dhe se rreziku për t’u kapur është i madh,” shton Järnehall Box.

Rrezik për kallëzim penal

Të gjitha rastet ku dyshohet për mashtrim hetohen nga Försäkringskassan.

Nëse del që paratë janë marrë pa të drejtë, ato duhet të kthehen mbrapsht.

Përveç kësaj, prindi ose kujdestari që ka shkelur ligjin mund të kallëzohet në polici dhe të akuzohet, edhe nëse bëhet fjalë vetëm për disa ditë të gabuara.

“E gjithë skema e vab-it bazohet tek besimi. Kur dikush aplikon për kompensim, nuk kërkohet certifikatë mjekësore dhe as vërtetim nga punëdhënësi. Për këtë arsye është shumë e rëndësishme që njerëzit të jenë të ndershëm,” thekson Järnehall Box.

Kujdes kur aplikoni për “vab”

Försäkringskassan u kujton prindërve të kontrollojnë me kujdes të gjitha të dhënat para se të dorëzojnë kërkesën për kompensim.

Ja çfarë duhet të keni parasysh:

• Kontrolloni që të dhënat paraprakisht të plotësuara (rroga, punëdhënësi, çerdhja ose shkolla e fëmijës) të jenë të sakta.
• Sigurohuni që keni plotësuar orët dhe ditët e duhura, sidomos nëse jeni me pushim mjekësor të pjesshëm ose merrni ndonjë përfitim tjetër në të njëjtën ditë.
• Nëse keni disa fëmijë, zgjidhni fëmijën e saktë për të cilin kërkoni kompensim.
• Nëse prindi tjetër ka vjedhur për të njëjtin fëmijë, mos kërkoni kompensim për të njëjtat ditë. Përdorni shërbimin “Föräldrakalendern” për t’i koordinuar ditët.
• Nëse jeni vetë të sëmurë dhe keni raportuar mungesë tek punëdhënësi, nuk keni të drejtë për “vab”.

Kur keni të drejtë për kompensim “vab”

Ju mund të merrni pagesë për “vård av barn” kur:

• Kujdeseni për një fëmijë që nuk mund të shkojë në çerdhe ose shkollë për shkak sëmundjeje ose infeksioni.
• Shoqëroni fëmijën te mjeku, BVC-ja, dentisti ose BUP-i (psikologu për fëmijë).
• Kujdeseni për fëmijën sepse kujdestari i zakonshëm është i sëmurë.
• Merrni pjesë në një kurs shëndetësor për të mësuar si ta kujdeseni fëmijën tuaj.
• Nëse kujdesi zgjat më shumë se 7 ditë, duhet të paraqisni vërtetim nga mjeku ose infermierja.

Mesazhi i Försäkringskassan

Agjencia thekson se qëllimi i kontrolleve nuk është të ndëshkohen prindërit e ndershëm, por të sigurohet që sistemi të mbetet i drejtë dhe i besueshëm për të gjithë.

Mashtrimet, edhe ato më të vogla, dëmtojnë jo vetëm shtetin, por edhe prindërit që e përdorin ndihmën në mënyrë të ligjshme.