Suedia shpallet zyrtarisht shoqëri pa para në dorë. Një kalim historik në mënyrën se si suedezët paguajnë

Suedinë tani mund ta quajmë zyrtarisht një shoqëri pa para në dorë. Kështu thuhet në raportin më të ri “Sverige Betalar” (Suedia Paguan), i cili ka studiuar zakonet e pagesave të suedezëve për 13 vite me radhë.

Raporti tregon se vendi ka kaluar përfundimisht në pagesa digjitale, duke e bërë këtë një ngjarje historike.

“Ka disa përkufizime të ndryshme për një shoqëri pa para në dorë, por nëse ndjekim përkufizimin e Riksbanken që është pranuar edhe nga parlamenti  atëherë ky kalim mund të argumentohet qartë në raportin tonë,” tha Lukas Berg nga kompania e analizës Insight Intelligence, që ka hartuar studimin, për gazetën Dagens Nyheter (DN).

Paratë në dorë e kanë humbur rolin

Raporti shpjegon se roli i parave fizike bazohet në katër shtylla kryesore:

1. Cilin mjet pagese preferon publiku,
2. Sa mundësi ekzistojnë për të paguar me para në dorë,
3. Çfarë roli luajnë ato në jetën e përditshme,
4. Dhe sa besim kanë njerëzit tek kjo mënyrë pagese.

Në tre shtyllat e para, paratë në dorë janë mposhtur prej vitesh.

Tani ka ndodhur diçka e re dhe historike: suedezët kanë më shumë besim tek aplikacionet e pagesave sesa tek paratë në dorë 87% kundrejt 72%.

Sipas Lukas Berg, kjo do të thotë se Suedi është tashmë një shoqëri pa para në dorë, sipas përkufizimeve aktuale.

“Besimi ka qenë pika e fortë e parave fizike gjëja e fundit që i mbante gjallë. Por tani edhe ajo është kaluar,” tha Berg.

Vetëm një në dhjetë përdor para fizike

Riksbanken, Banka Qendrore e Suedisë, nuk është plotësisht dakord me përfundimin e raportit.

Sipas saj, paratë ende pranohen nga familjet dhe bizneset, ndaj nuk mund të thuhet se janë zhdukur plotësisht.

Megjithatë, edhe vetë institucioni pranon se përdorimi i tyre po bie ndjeshëm.

“Tërheqjet e parave kanë rënë si në numër ashtu edhe në vlerë gjatë viteve të fundit, gjë që tregon se përdorimi i tyre po bie,” thuhet në një raport të Riksbanken të publikuar këtë pranverë.

Sipas një tjetër studimi të Bankës Qendrore, vetëm 10% e suedezëve kanë paguar me para në dorë në blerjen e fundit që kanë bërë në një dyqan.

Qeveria përgatit ligj për mbrojtjen e pagesave me para

Për të garantuar që askush të mos përjashtohet nga sistemi, qeveria suedeze ka propozuar një ligj të ri.

Ky ligj kërkon që disa shërbime dhe produkte si ushqimet, barnat dhe pagesat publike (p.sh. kujdesi shëndetësor apo kontrolli teknik i makinave) të mund të paguhen edhe me para në dorë.

Propozimi është aktualisht në fazën e konsultimeve publike (remiss).

“Duhet të sigurohemi që njerëzit të kenë mundësi të paguajnë me para në dorë për disa mallra e shërbime, veçanërisht ata që e kanë të vështirë të përdorin mënyrat digjitale,” ka deklaruar ministri i tregjeve financiare, Niklas Wykman nga Partia Moderaterna (M).

Në përfundim, raporti “Sverige Betalar” shënon një pikë kthese për shoqërinë suedeze  një vend ku pagesat elektronike kanë zëvendësuar gati plotësisht paratë fizike, por ku qeveria ende përpiqet të mbrojë ata që nuk mund të ndjekin ritmin e digjitalizimit.