Rrezik për helmim akut nga ndotja e tokës në Falun

Faluni, një qytet me një histori mijëravjeçare të nxjerrjes së mineraleve, po përballet sot me pasoja të rënda nga ndotja e tokës. Banorët paralajmërohen për rrezikun e metaleve të rrezikshme që janë përhapur në mjedis nga gruvdriftet e vjetra.

Sipas rezultateve paraprake nga një studim i kryer në bashkëpunim me Spitalin Akademik, edhe një sasi e vogël toke e gëlltitur në zonat më të ndotura mund të shkaktojë helmim akut.

Mostra gjaku dhe urine nga 300 banorë

Në kuadër të studimit janë analizuar mostra toke, manaferrash dhe kërpudhash për të parë përmbajtjen e metaleve të rrezikshme. Po ashtu, 300 banorë të Falunit kanë dhënë gjak dhe urinë për të matur nivelin e plumbit, arsenikut dhe kadmiumit në trup.

Vlerësimi i rrezikut tregon se qëndrimi i shpeshtë në zonat me ndotjen më të lartë mund të rrisë ekspozimin ndaj këtyre metaleve. Në disa raste, mjekët paralajmërojnë se ekziston edhe rrezik për helmim të menjëhershëm, veçanërisht te fëmijët.

“E rëndësishme është që banorët të dinë cilat zona janë më të ndoturat dhe si të mbrohen. Prindërit duhet të jenë veçanërisht të kujdesshëm, sepse fëmijët mund të jenë më të rrezikuar,” thotë Maria Brendler-Lindqvist, mjeke në Spitalin Akademik.

Kujdes për mbledhësit e kërpudhave

Personat që mbledhin shpesh kërpudha në zonën e Falunit këshillohen të tregojnë kujdes të madh.

Sipas Brendler-Lindqvist, ngrënia e kërpudhave të mbledhura vetë herë pas here nuk është problem, por ata që i konsumojnë shpesh duhet të shmangin zonat pranë gruvës. Ajo thekson se fëmijët dhe gratë shtatzëna duhet të jenë edhe më të kujdesshme.

Komuna pritet të publikojë udhëzime të reja

Falu komuna ka marrë rezultatet e studimit dhe mund të përditësojë së shpejti këshillat për banorët. Studimi do të shërbejë gjithashtu si udhëzues për menaxhimin e ndotjes së tokës në projektet e ardhshme dhe në rastet kur ndryshohet përdorimi i tokës.

“Ky vlerësim i rrezikut për shëndetin na ndihmon të bëjmë rishikimin e udhëzimeve që u japim banorëve tanë. Është një material i rëndësishëm për planifikimin e ndërtimit dhe përdorimin e ardhshëm të tokës,” thotë Liza Lundberg (S), kryetare e këshillit komunal të Falunit.