Çmimi i karburantit mund të shkojë 35 korona, 19 vende të BE-së ngrihen kundër taksës së re për klimën.

Një taksë e re e emetimeve nga Bashkimi Europian, e quajtur ETS2, po shkakton debate të mëdha. Sipas ekspertëve, kjo taksë mund të çojë çmimin e benzinës dhe naftës deri në 35 korona për litër kur të hyjë plotësisht në fuqi.

Çfarë është ETS2

ETS2 është një taksë për klimën që nis nga viti 2027. Pas kësaj date, çdo kompani që shet benzinë, naftë apo produkte të tjera që shkaktojnë ndotje do të duhet të paguajë tarifa për dioksidin e karbonit. Këto tarifa pritet të rrisin ndjeshëm çmimet për konsumatorët.

Eksperti i ekonomisë së makinave Ronny Svensson paralajmëron se me rregullat e reja çmimi i karburanteve fosile mund të kalojë 35 korona për litër. Ai sugjeron që të përdoren më shumë lloje karburantesh miqësore me mjedisin, në mënyrë që çmimet të mos rriten edhe më shumë.

Kundërshtim i madh brenda BE-së

Plani u përgatit nga ish-komisioneri europian Frans Timmermans, por tani 19 nga 27 vende të BE-së janë kundër mënyrës se si është ndërtuar taksa.

Shumë shtete kanë frikë se taksa do të sjellë shok tatimor jo vetëm për benzinën dhe naftën, por edhe për energjinë elektrike dhe ngrohjen. Vendet paralajmërojnë pasoja të rënda për familjet dhe bizneset, sidomos kur çmimet e karburantit mund të kalojnë 30 korona për litër.

Komisioneri aktual për klimën, Wopke Hoekstra, ka premtuar se do të dëgjojë shqetësimet e shteteve dhe do të rishikojë planin.

Fondi social për klimën

Për të ndihmuar vendet me kostot shtesë, Timmermans krijoi një fond social për klimën. Por fondi është kritikuar, sepse shumica e parave shkon në Evropën Lindore. Sipas buxhetit të qeverisë suedeze, Suedia pritet të marrë vetëm 800 milionë korona nga ky fond, një shumë që konsiderohet shumë e ulët.

Hetimet për çmimin në Suedi

Në Suedi, një grup i udhëhequr nga Svante Mandell nga Instituti i Konjunkturës po heton sa duhet të kushtojë karburanti dhe sa përqind karburanti i rinovueshëm duhet të përzihet me benzinën dhe naftën.

Në një llogaritje të mëparshme, Mandell arriti në përfundimin se çmimi mund të kalojë 35 korona për litër, edhe nëse përzierja e karburanteve të rinovueshme mbetet në nivelin 6%.

Megjithatë, ai thekson se duhet marrë parasysh aftësia e familjeve për të përballuar çmimet kur vendosen rregulla të reja. Por sistemi ETS2, që është një pjesë e tregut të emetimeve të BE-së, nuk mund të ndryshohet nga Suedia.

“Në vitin 2027 hyn në fuqi edhe sistemi i tregtimit të kuotave të emetimeve, dhe askush ende nuk e di saktësisht se si do të ndikojë në çmime”, thotë Mandell.