Shtetësia finlandeze do të bëhet më e vështirë për t’u marrë për të gjithë, përveç qytetarëve nordikë.

Së shpejti, për të marrë shtetësinë finlandeze do të kërkohet më shumë se më parë. Të huajt që duan të bëhen shtetas të Finlandës do të duhet të provojnë njohuri gjuhësore, të jenë të punësuar, dhe të kalojnë një provim për njohuritë mbi Finlandën historinë e saj. Por qytetarët nga vendet nordike do të vazhdojnë të kenë përjashtime dhe lehtësime.

Kërkesa më të ashpra për aplikantët e huaj

Sipas ndryshimeve të reja ligjore, kushdo që kërkon shtetësinë finlandeze duhet të përmbushë disa kushte:

• të ketë jetuar të paktën tetë vjet në Finlandë,
• të ketë të ardhura nga puna,
• të njohë gjuhën finlandeze ose suedeze,
• dhe të ketë dosje të pastër penale.

Përveç kësaj, do të futet një provim i ri për shtetësinë, me pyetje rreth historisë, shoqërisë dhe jetës së përditshme finlandeze.

Megjithatë, këto rregulla më të ashpra nuk do të zbatohen për të gjithë. Qytetarët e vendeve nordike të  Suedisë, Norvegjisë, Danimarkës dhe Islandës do të vazhdojnë të gëzojnë trajtim të veçantë.

Kontroll më i fortë nga Shërbimi i Sigurisë

Edhe pse lehtësitë për nordikët do të mbeten, një ndryshim i rëndësishëm do të prekë të gjithë aplikantët në të ardhmen, përfshirë edhe ata nga vendet nordike.

Kur të hyjë në fuqi ligji i ri për shtetësinë, Shërbimi i Sigurisë së Finlandës (Skyddspolisen) do të ketë të drejtën të kontrollojë të gjithë kërkesat për shtetësi dhe të refuzojë ato që mund të paraqesin rrezik për sigurinë kombëtare.

“Tani për tani kjo vlen vetëm për të huajt që aplikojnë përmes kërkesës zyrtare, por pas ndryshimit të ligjit, edhe në rastet e ‘njoftimit’ Migrationsverket mund të kërkojë mendim nga Shërbimi i Sigurisë,” shpjegon Hanna Pihkanen, këshilltare e posaçme në Ministrinë e Brendshme.

Dy mënyra për të marrë shtetësinë për qytetarët nordikë

Për qytetarët e Danmarkës, Islandës, Norvegjisë dhe Suedisë, ekzistojnë dy rrugë për të marrë shtetësinë finlandeze të dyja më të lehta se për të huajt e tjerë:

1. Përmes njoftimit (anmälan) – mënyra më e thjeshtë dhe më e lirë.
   • Kërkon pesë vjet qëndrim në Finlandë dhe dosje të pastër penale.
   • Nuk kërkohen njohuri gjuhësore apo të ardhura nga puna.
   • Kjo rrugë vlen për ata që kanë qenë qytetarë nordikë që nga lindja.
2. Përmes aplikimit (ansökan) – e mundur pas dy vitesh qëndrimi, por me të njëjtat kushte si për të huajt e tjerë, pra kërkohen njohuri gjuhësore dhe të ardhura të qëndrueshme.

“Procedura e njoftimit është shumë më e thjeshtë dhe me më pak kushte. Për shembull, nuk kërkohet as provim gjuhe,” shpjegon Hanna Pihkanen nga Ministria e Brendshme.

Kjo do të thotë se qytetarët nordikë mund të zgjedhin midis një periudhe më të gjatë pritjeje me më pak kushte, ose një periudhe më të shkurtër me më shumë kërkesa.

Sipas statistikave, shumica zgjedhin rrugën më të lehtë: nga disa qindra nordikë që marrin çdo vit shtetësinë finlandeze, vetëm 20–30 persona e bëjnë këtë përmes aplikimit të plotë.

Pse nordikët kanë trajtim të veçantë

Ky përjashtim për qytetarët nordikë bazohet në bashkëpunimin e ngushtë midis vendeve nordike, që ka zgjatur për më shumë se 70 vjet.

• 1952: U hoqën kontrollet e pasaportave midis vendeve nordike.
• 1954: U krijua tregu i përbashkët i punës, i cili lejon qytetarët nordikë të punojnë në njëri-tjetrin vend pa leje pune.

Një marrëveshje nordike e veçantë e bën gjithashtu më të lehtë marrjen e shtetësisë në një vend tjetër nordik përmes procedurës së njoftimit.

Kohëzgjatja e qëndrimit të nevojshëm ndryshon sipas vendit:

• Islandë: 3 vjet
• Finlandë dhe Suedi: 5 vjet
• Norvegji dhe Danimarkë: 7 vjet

Burimi: Yle

Link: https://yle.fi/a/7-10086614