Studiuesit Suedeze: Propozimet për integrim janë naive dhe mund të japin efekt të kundërt.

Dy studiues të njohur të psikologjisë nga Universiteti i Uppsala-s, Robin Bergh dhe Nazar Akrami, kanë kritikuar ashpër politikat e integrimit që po propozojnë partitë suedeze. Në një shkrim të botuar në gazetën Svenska Dagbladet (SvD Debatt), ata paralajmërojnë se shumë nga idetë që po diskutohen sot janë naive dhe madje mund të dëmtojnë integrimin në vend.

“Partitë po injorojnë kërkimin shkencor”

Bergh dhe Akrami thonë se me “një farë trishtimi” po ndjekin se si Socialdemokratët (S) dhe Moderaterna (M) po pozicionohen në politikën e integrimit. Ata janë kërkues që kanë studiuar për vite me radhë paragjykimet, konfliktet mes grupeve dhe ekstremizmin.

Sipas tyre, disa prej propozimeve të partive “mbyllin sytë” ndaj kërkimeve të shumta shkencore që tregojnë çfarë ndihmon ose dëmton bashkimin mes grupeve të ndryshme të njerëzve.

Dy ide të gabuara që udhëheqin politikën e integrimit

Ata theksojnë se politikanët janë duke ndjekur dy ide krejtësisht të gabuara:

1. Se mjafton të flasim hapur për “vlerat suedeze”.
   Ndërtimi i vlerave të përbashkëta është i mirë, por jo nëse ndodh duke i imponuar vlerat e një grupi si “të vetmet të drejta”, ndërsa të tjerët duhet të përshtaten.
2. Se njerëzit do të integrohen vetëm pse jetojnë afër njëri-tjetrit.
   Kontaktet fizike ose gjeografike nuk janë të mjaftueshme për të ulur paragjykimet apo për të krijuar mirëkuptim të vërtetë.

Si lindin paragjykimet

Sipas kërkimeve, paragjykimet pra qëndrimet nënvlerësuese ndaj grupeve të tjera lindin nga konfliktet e vlerave dhe dallimet në statusin shoqëror.

Paragjykimet që bazohen në vlera, si ndaj pakicave seksuale, myslimanëve apo edhe të krishterëve konservatorë, krijojnë ndarjen “ne kundër atyre”.

Shkencëtarët tregojnë se këto paragjykime janë të pranishme si te e majta, ashtu edhe te e djathta, sepse të dyja anët kanë prirje të jenë të padurueshme ndaj atyre që mendojnë ndryshe.

Për t’i luftuar paragjykimet, studiuesit përmendin disa metoda të provuara nga kërkimet shkencore, si:

• puna e përbashkët drejt qëllimeve të njëjta,
• krijimi i ndjenjës së bashkësisë,
• dhe zhdukja e kufijve midis grupeve të ndryshme.

Kritikë për “kontratën suedeze” dhe ndërtimin e banesave

Bergh dhe Akrami kritikojnë ashpër idetë e Moderaterna, si “kontrata suedeze” dhe “zonat e posaçme”.

Sipas tyre, këto ide bëjnë të kundërtën e asaj që duhet të ndodhë: “Në vend që të fshijnë kufijtë midis njerëzve, ato i thellojnë ndarjet.”

Një kontratë që disa duhet ta nënshkruajnë e të tjerët jo, thonë ata, krijon një ndarje të re në shoqëri dhe forcon ndjenjën e “ne” dhe “ata”.

Edhe Socialdemokratët nuk shpëtojnë nga kritika. Ata theksojnë se ndërtimi i banesave për të përzier banorët nuk do të zgjidhë problemet.

“Edhe nëse përziejmë njerëzit në lagje të reja, paragjykimet për ‘suedezë’, ‘të huaj’, ‘të pasur’ apo ‘të varfër’ nuk zhduken vetë,” shkruajnë ata.

Përvoja nga vende të tjera tregon se vetëm vendosja fizike në të njëjtin vend nuk i thyen ndarjet shoqërore. Fëmijët e “vilave” dhe ata të “banesave me qira” përsëri mund të grupohen veç, madje edhe në të njëjtën shkollë.

Statusi shoqëror dhe rreziku i ekstremizmit

Studiuesit shpjegojnë se statusi shoqëror është një tjetër faktor që nxit paragjykimet.

Ata theksojnë se njerëzit me status më të lartë priren të mbrojnë grupin e tyre dhe shpesh edhe personat nga grupet e diskriminuara pranojnë qëndrimet e grupit dominues.

Shembull: gra që paragjykojnë gra të tjera.

Ata përmendin edhe një asimetri në kontaktet mes grupeve. Në SHBA, për shembull, njerëzit e bardhë bëhen më pozitivë ndaj njerëzve me ngjyrë pas kontaktit, por njerëzit me ngjyrë nuk ndihen njësoj, sepse kontaktet nuk ndryshojnë realisht problemet e mëdha si diskriminimi apo dhuna policore.

Sipas kërkuesve, ndjenja e padrejtësisë dhe mungesës së mundësive mund të çojë drejt ekstremizmit, qoftë ai i djathtë apo fetar.

Ata theksojnë se në Danimarkë, ku kanë bërë kërkime, myslimanët e lindur në vend ndihen më të zhgënjyer dhe më të padrejtësuar se ata që kanë ardhur direkt nga zonat e luftës.

Kjo, sipas tyre, është një arsye pse Danimarka, ndonëse shihet si “model” për integrimin, ka nivele shumë të larta të racizmit dhe të luftëtarëve të ISIS-it për numër banorësh.

Sporti dhe aktivitetet e përbashkëta funksionojnë më mirë

Bergh dhe Akrami theksojnë se ka mënyra më efektive dhe më të lira për të ndihmuar integrimin.

Ata përmendin shembullin e sportit për të rinjtë, ku njerëzit nga mjedise të ndryshme punojnë për qëllime të përbashkëta, krijojnë lidhje dhe ndihen pjesë e një grupi të vetëm.

Sipas kërkimeve, ky është një nga format më të suksesshme të integrimit dhe shumë më e lehtë për t’u përmirësuar nëse diçka nuk funksionon ndryshe nga projektet e mëdha të ndërtimit.

Thirrja e studiuesve: “Mos zgjidhni ide që mund ta bëjnë më keq”

Në përfundim, kërkuesit përshëndesin faktin që politikanët po e marrin më seriozisht çështjen e integrimit, por u bëjnë thirrje të veprojnë me kujdes.

“Është mirë që më në fund po flitet për integrimin. Por ju lutemi, mos investoni në ide që kanë rrezik të dështojnë ose ta përkeqësojnë situatën,” shkruajnë ata.

Sipas tyre, vlerat e përbashkëta duhet të ndërtohen bashkë, me respekt e mirëkuptim, jo me imponim.

Dhe më e rëndësishmja, çdo njeri pavarësisht grupit apo prejardhjes duhet të ndiejë se ka vlerë dhe mundësi për të pasur sukses në shoqëri.

Ata i bëjnë thirrje politikanëve, opinionbërësve dhe vendimmarrësve që të lexojnë dhe të ndjekin kërkimet shkencore, në mënyrë që politikat e ardhshme për integrimin të kenë një shans real për sukses.

Burimi: SVD

Link: https://www.svd.se/a/Pp6qW5/forslag-for-okad-integration-kan-fa-motsatt-effekt-skriver-forskare